ആധുനിക കാലത്തു കന്നുകാലി വളര്ത്തല് അഭിവൃദ്ധിപ്പെട്ടതോടുകൂടി ഓരോ മൃഗത്തെയും സംബന്ധിച്ചുള്ള ക്ലിപ്തമായ വിവരങ്ങള് എഴുതി സൂക്ഷിച്ചു വരുന്നുണ്ട്. ഇങ്ങനെയുള്ള വംശാവലിക്കണക്ക് സൂക്ഷിക്കണമെങ്കില് ഓരോ മൃഗത്തെയും പ്രത്യേക അടയാളങ്ങള്കൊണ്ട് തിരിച്ചറിയണം. ഇപ്രകാരം സ്ഥിരമായ ചില നമ്പരുകള് കന്നുകാലികളുടെ ശരീരത്തില് രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു.
കിടാക്കളുടെ വലത്തേ ചെവിയുടെ അകഭാഗത്ത് ഒരു പ്രത്യേകതരം കൊടില്കൊണ്ട് നമ്പരുകള് രേഖപ്പെടുത്തുന്നു. ഇതിന് `റ്റാടൂയിങ്' എന്നാണു പറയുന്നത്. കിടാക്കള്ക്ക് വളരെ ചെറുപ്പത്തില്ത്തന്നെ ഇതു ചെയ്യാവുന്നതാണ്. ഇതു കന്നുകാലികളെ തരംതിരിച്ചു മനസിലാക്കുന്നതിനു ഉപകരിക്കുന്നു. നമ്പരുകള് ക്രമപ്പെടുത്തിയശേഷം ഒരു കട്ടിപേപ്പറില് പരീക്ഷിച്ചു നോക്കിയിട്ട് ചെവിയുടെ അകത്തുവശത്തു പ്രസ് ചെയ്ത് പ്രത്യേകതരം മഷി പുരട്ടി ഉണങ്ങുമ്പോള് സ്ഥിരനമ്പരുകളായിത്തീരുന്നു.
നമ്പരുകള് കൊടുത്തിയിട്ടുള്ള ലോഹത്തകിടോ, പ്ലാസ്റ്റിക് നമ്പരുകളോ ചെവിയില് പ്രസ് ചെയ്ത് ക്രമനമ്പുരകള് രേഖപ്പെടുത്തുന്ന രീതികളും നിലവിലുണ്ട്.
ക്ലിപ്സ്, റ്റാഗ്സ്, നോസ് പാറ്റേണ്ഹോണ് ബ്രാണ്ഡ്, ഹൂഫ് ബ്രാണ്ഡ്, സ്കില് ബ്രാണ്ഡ് മുതലായ മാര്ഗങ്ങളും കന്നുകാലികളെ തിരിച്ചറിയുന്നതിനായി ഉപയോഗിച്ചു വരുന്നു.
കിടാക്കളുടെ സംരക്ഷണത്തില് പ്രത്യേകം ശ്രദ്ധിക്കേണ്ട കാര്യങ്ങള്. കിടാക്കളെ വില്ക്കുകയോ, ആരെയെങ്കിലും ഏല്പ്പിക്കുകയോ ചെയ്യുന്നതുവരെ അതിനെക്കുറിച്ചുള്ള സകല വിവരങ്ങളും എഴുതി ഭദ്രമായി സൂക്ഷിച്ചിരിക്കണം. ഓരോ മൃഗത്തിനും പ്രത്യേകമായിട്ടുള്ള വിവരങ്ങള് സൂക്ഷിക്കുന്ന വംശാവലി ഷീറ്റ് ഉണ്ടായിരിക്കണം. അതില് ഓരോന്നിന്റെയും വളര്ച്ചയെ സംബന്ധിച്ചും, തന്തയെയും തള്ളയെയും സംബന്ധിച്ച വിവരങ്ങളും, കൃത്രിമബീജസങ്കലനം, രോഗങ്ങള് മുതലായവയെപ്പറ്റിയും എഴുതിയിരിക്കണം.
മാസംതോറും കിടാക്കളുടെ തൂക്കം എടുക്കുന്നതായാല് അവയുടെ ശരീരത്തിന്റെ ഭാരമനുസരിച്ചുള്ള വളര്ച്ചയെപ്പറ്റി നമുക്ക് അറിവു ലഭിക്കുന്നതാണ്. അതനുസരിച്ച് അനുദിനമുള്ള തീറ്റയും ക്രമീകരിക്കാന് നമുക്കു സാധിക്കും.
ഇഞ്ച്, അളവ് അടയാളപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ള ഒരു ടേപ്പ് ഉപയോഗിച്ച് പശുവിന്റെ കഴുത്തിനു പിന്നിലായി മുന് കൈകളോടു ചേര്ന്ന് ഹൃദയത്തിനു ചുറ്റുമായുള്ള വണ്ണം ഇഞ്ച് കണക്കില് എടുക്കണം. അതിനു Girth (G) എന്നാണു പറയുന്നത്. കഴുത്തിന്റെ സ്ഥാനം (Shoulder point) മുണമുന (Pin bone) വരെയുള്ള നീളവും (Length)(L) ഇഞ്ച് കണക്കില് എടുക്കണം.
ഒരു കിടാവിന്റെ സംരക്ഷണത്തിനു സാധാരണ പരിധിയില് കൂടുതല് ചെലവു വരാതിരിക്കുന്നതിന് അതിന്റെ തീറ്റ സംബന്ധിച്ച കാര്യങ്ങളില് ചെറുപ്പത്തില്തന്നെ വേണ്ട ക്രമീകരണങ്ങള് ചെയ്തിരിക്കേണ്ടതാണ്. ശരിയായ വിധത്തില് തീറ്റ കൊടുത്ത് സങ്കരവര്ഗത്തില്പ്പെട്ട ഒരു കിടാവിനെ ചെനയേറ്റു പ്രസവം വരെ വളര്ത്തിക്കൊണ്ടുപോകുന്നതിന് 25000 രൂപ ചെലവാകുമെന്നു കണക്കാക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. സങ്കരവര്ഗത്തില്പ്പെട്ട കിടാക്കള് സാധാരണയായി 30 മാസം പ്രായമാകുമ്പോള് പ്രസവിക്കും.